درحالیکه وزیر بهداشت ودرمان، هفته گذشته جهت پاسخ به سؤال نادر قاضی پور نماینده ارومیه درخصوص علل کمبودها و مجهز نبودن بیمارستانهای ارومیه در صحن علنی مجلس حاضر شد، ولی توضیحات وی نماینده سؤالکننده را قانع نکرد و سؤال جهت بررسی بیشتر به کمیسیون مربوطه ارجاع شد.
چندی پیش نیز دکتر مؤید حسینی صدر، نماینده خوی در مجلس گفته بود: « پس از انقلاب حتی یک بیمارستان هم در خوی با 400 هزار جمعیت ساخته نشده است و ما اکنون در خوی 2 بیمارستان داریم که در زمان رضا خان ساخته شدهاند و خود وزارت بهداشت، 15 سال پیش اعلام کرد که این بیمارستانها از رده خارج هستند و قابل استفاده نیستند.
شهرهای پیرامون خوی همچون سلماس و ماکو، باید همه نیازهای درمانی و بهداشتی خود را از طریق خوی رفع کنند؛ یعنی جمعیتی در حدود 900 هزار نفر.»
همزمان با انتشار این خبر و با توجه به اینکه نمایندگان استانهای غربی از جمله استیضاحکنندگان وزیر بهداشت هستند، ایسنا از ارومیه خبر داد که وزیر بهداشت کمبود دستگاه MRI دراستان آذربایجان غربی را تایید کرده و گفته هیچ محدودیتی برای ایجاد مراکز ام آرآی وجود ندارد و متقاضیان میتوانند با مراجعه به دانشکده علوم پزشکی نسبت به راهاندازی آن اقدام کنند.
به گزارش همشهری، مطالعات رسمی وزارت بهداشت نشان میدهد، براساس ارزشیابی که از70 درصد بیمارستانهای کل کشور انجام شده است، 3 درصد آنها درجه یک عالی، 57درصد درجه یک، 30درصددرجه 2 و 10 درصد هم درجه 3 هستند.
دکترمحمد جهانگیری، رئیس اداره صدور پروانه بیمارستانهای وزارت بهداشت درخصوص نتایج بهدست آمده از ارزشیابی بیمارستانها به همشهری میگوید: از ابتدای سال 87 درجه بندی بیمارستانها در پروانه آنها درج خواهد شد واین رتبه بندی روی سامانه الکترونیک سلامت که توسط وزارت بهداشت و درمان ایجاد شده است، ثبت شده و قابل دسترسی همه مردم است که میتوانند با مراجعه به این سایت از درجه بندی کیفی بیمارستانها، نوع خدماتی که ارائه میدهند، کادر پزشکان و متخصصان شاغل در آن مراکز، نوع تجهیزات و..مطلع شوند و نسبت به انتخاب آن اقدام کنند.
به گفته وی، در این سامانه ارزشیابی به روش جدید خود ارزشیابی تبدیل خواهد شد؛ بهطوریکه خود مؤسسات نوع عملکرد، خدمات، تجهیزات و... را وارد میکنند و پس از تأیید وزارت بهداشت، نمره نهایی داده خواهد شد و هر از گاهی نیز از آنها نظارت صورت خواهد گرفت تا درخصوص نحوه عملکردی که آنها وارد سامانه کردهاند با آنچه مد نظر وزارت بهداشت است، یقین حاصل شود.
جهانگیری میافزاید: از مهمترین فاکتورهایی که در رتبه بندی بیمارستانها در نظر گرفته میشود میتوان به مواردی چون رعایت تعرفههای مصوب، چگونگی برخورد با مردم، وضعیت اورژانسها، تجهیزات بیمارستانی و نحوه نگهداشت آنها، وضعیت آزمایشگاهها، رعایت مسائل بهداشتی، نحوه دفع زبالههای بیمارستانی و میزان آمار سزارین و... اشاره کرد.
دکتر جهانگیری با بیان اینکه سعی ما بر این است که از کمیت بکاهیم و به کیفیت بیفزاییم، ادامه میدهد: مثلا وجود یک دستگاه خاص در یک بیمارستان، یک شاخص کمی است، در حالیکه کیفیت آن دستگاه هم نمره خاص خودش را دارد.
وی میافزاید: در زمان حاضر همه بیمارستانهای کشور رتبه مشخص دارند که به آنها اعلام شده است و تعرفههای آنها نیز براساس رتبهای که دارند تعیین میشود و با این وجود، رتبهبندی بیمارستانها و مراکز بهداشتی، درمانی کشور بهطور دائم انجام میشود و این مراکز میتوانند با بهبود کیفیت خدمات، رتبهخود را ارتقا دهند.
وی با اشاره به اینکه در این بررسیها عوامل ریشهای برون سامانهای و درون سامانهای بهعنوان فاکتورهای مهم و تأثیرپذیر در مشکلات نظام بستری کشور شناسایی میشوند، میگوید: از جمله عوامل برون سامانهای میتوان به عوامل فرهنگی که سبب سوق دادن بیماران به مراکز درمانی، پزشک یا شهری خاص برای درمان میشود اشاره کرد که این امر، خود، سبب ناهمگونی بیمارپذیری در بیمارستانها میشود.
خدمات فرسوده در بیمارستانهای دولتی
این درحالی است که دکتر مسعود مسلمی فرد، نایبرئیس انجمن پزشکان عمومی ایران، با تاکید بر کیفیت پایین خدماتی که در بیمارستانهای دولتی ارائه میشود، به همشهری میگوید: بحث تکریم ارباب رجوع یکی از مباحث مهم در ارائه هر نوع خدمتی است اما اینکه ملاک ارزیابی بیمارستانها قرار بگیرد توجیه علمی و منطقی ندارد چرا که مردم درخصوص وضعیت تجهیزات بیمارستان یا وضعیت کیتهای آزمایشگاهی یا کیفیت داروها، اتاق عمل استاندارد، ساختار فیزیکی بیمارستان و کادر جراحی و...اطلاعی ندارند.
دکتر مسلمی فرد، با اعلام اینکه منبع اصلی درآمد بیمارستانهای دولتی بودجهای است که به آنها اختصاص مییابد، از این قبیل مراکز درمانی بهعنوان بیمارستانهای بدهکار نام برده و مردم را بهعنوان گیرندگان خدمات، طلبکار واقعیمی داند.
او با اشاره به طرح خودگردانی بیمارستانهای دولتی که باعث کاهش بودجه آنها شد،میافزود: با اجرای این طرح، فشار بسیار سنگینی بر مردم تحمیل شد.
مسلمی فرد از انگیزه بسیار پایین کارکنان و کادر درمانی بیمارستانهای دولتی برای ارائه خدمت مطلوب به بیماران خبر داد و اظهار میکند: این وضعیت باعث شده خدمتی که مردم میگیرند، بسیار ضعیفتر از خدماتی باشد که از سوی همین کارکنان به بیماران در بخش خصوصی ارائه میشود.
او با استفاده از کاربرد سیاست مشتری مداری، تصریح میکند: متأسفانه چنین سیاستی در بیمارستانهای دولتی وجود ندارد و جلب رضایت مردم در این بخش بسیار کمرنگ است.
نایب رئیس انجمن پزشکان عمومی ایران، ادامه میدهد: این وضعیت به جهت روانشناسی، شرایطی را پیش میآورد که بیمار دچار اضطرابهای مکرر شده و در نتیجه باعث تاخیر در روند درمان بیماری او میشود.
او با اشاره به پایین بودن سطح امکانات لجستیک در بیمارستانهای دولتی یادآور میشود: وضعیت اتاق، تخت، آمبولانس و سایر امکانات در این قبیل بیمارستانها بسیار فرسوده است.
ارزشیابی بیمارستانها بر مبنای میزان جلب رضایت بیماران
براساس این گزارش، رئیس اداره نظارت بر بیمارستانهای وزارت بهداشت به فارس گفت: دستورالعمل جدید ارزشیابی بیمارستانها بر مبنای میزان جلب رضایت بیماران به جای توجه به ساختار و منابع فیزیکی تدوین و پس از طی دوره آزمایشی نیمه اول سال آینده بهصورت کشوری اجرایی میشود.
مژده رمضانی افزود: ارزشیابی بیمارستانهای کشور در زمان حاضر براساس چک لیستهایی انجام میشود که بیشتر به منابع فیزیکی، تجهیزات و منابع انسانی توجه دارد، اما در روش جدید ارزشیابی بیمارستانها شاخص اصلی ارزشیابی بیمارستانها، جلب رضایت بیماران و مراجعهکنندگان خواهد بود و رتبه بیمارستان نیز بر همین اساس تعیین میشود.
وی بیان کرد: وزارت بهداشت برای روزآمد کردن نحوه ارزشیابی بیمارستانها از اوایل امسال، تلاش برای بومیسازی روش جدید ارزشیابی بیمارستانها را آغاز کرد. اکنون شاخصهای ارزیابی کیفی خدمات و میزان رضایتمندی بیماران و مراجعان احصا و براساس آن چک لیستهای ارزشیابی بیمارستانها طراحی شده است.
رئیس اداره نظارت بر بیمارستانهای وزارت بهداشت تصریح کرد: آموزش کارکنان از نظر مهارت حرفهای و مهارت رفتار و ارتباط با مراجعان، ایمنی بیمار، وضعیت مراقبت از بیماران، بهبود کیفیت خدمات بیمارستانی، دسترسی بیمار به خدمات مورد نیاز، ارزیابی خود بیمار از کیفیت خدمات بیمارستان حتماً از جمله مواردی است که در روش جدید ارزشیابی بیمارستانها به آن توجه میشود، البته موارد دیگری هم هست که هنوز نهایی نشده است.